بیماری کرون یا بیماری التهابی روده ، کرون یک بیماری التهابی روده است که در آن آسیب‌های التهابی در دیواره روده ایجاد می‌شود. این بیماری مزمن است و معمولاً در دو دوره سنی بیشتر ظاهر می‌شود: یکی بین ۱۰ تا ۳۰ سال و دیگری حوالی ۶۰ سالگی و بعد از آن؛ وقتی بیماری کرون آغاز می‌شود، می‌تواند باعث علائمی شود که در تمام عمر می آیند و می‌روند. با دایتون همراه باشید تا شرح کامل بیماری کرون یا بیماری التهابی روده را به زبان ساده بیان کنیم…
در این بیماری هر بخشی از دستگاه گوارش می‌تواند مبتلا شود و التهاب تمام ضخامت جدار روده را درگیر می‌کند و بنابراین ممکن است سبب ایجاد آبسه، فیستول یا تنگی در روده شود. ضایعات و آسیب‌های التهابی به صورت قسمت قسمت، دیواره روده را درگیر می‌کنند و التهاب در طول دیواره پیوسته نیست. بلکه به بیانی لکه لکه است.
علت به وجود آمدن بیماری کرون چیست؟
در ایجاد این بیماری عوامل محیطی و ژنتیکی نقش دارند. این بیماری چند عاملی و چند ژنی است. نقش ژنتیک در بیماری کرون زیاد است. این بیماری در کشورهای صنعتی بیشتر شیوع دارد. سیگار برای کرون یک عامل خطر جدی محسوب می شود .
علت بیماری کرون چیست؟
بیماری کرون به طور شاخص یک بیماری التهابی روده است. اما علاوه بر تظاهرات و علائم روده ای، می تواند تظاهرات خارج روده ای نیز داشته باشد.
تظاهرات روده ای یا گوارشی
همانطور که گفته شد این بیماری می‌تواند هر قسمتی از دستگاه گوارش را درگیر کند و التهاب و زخم در کرون می‌تواند از دهان تا مقعد ایجاد شود و اغلب قسمت میانی روده یعنی ایلئوم را درگیر می‌کند.
علائم ناشی از درگیری روده می تواند خفیف تا شدید باشند. برخی افراد مبتلا به کرون فقط درد شکمی یعنی دل پیچه و یا اسهال گاه و بیگاه دارند و گاه این علائم آن قدر خفیف هستند که این افراد به پزشک مراجعه نمی کنند. ام در برخی افراد دیگر کرون علائم شدید تری دارد. هرچند ممکن است که این افراد دوره های نسبتا طولانی بدون علامت باشند. اما هر دوره بی علامتی یعنی خاموش به صورت ناگهانی با بروز انفجاری علائم با شدت زیاد قطع می‌شود که به این بروز ناگهانی تشدید یا شعله ور شدن بیماری می گویند.
شروع بیماری یا تشدید آن پس از دوره بی علامتی می‌تواند شامل علائم زیر باشد:
- درد شکمی بیشتر در ناحیه زیر یا دور ناف، این درد شکمی مشخصاً پس از غذا خوردن رخ می دهد
- اسهالی که ممکن است حاوی خون نیز باشد
- زخم دور مقعد
- درد هنگام اجابت مزاج
- زخم‌های دهانی
- بی اشتهایی
- درد مفاصل یا درد پشت
- درد یا اختلالات بینایی در یک یا هر دو چشم
- کاهش وزن علی رغم خوردن غذای کافی
- تب
- خستگی یا ضعف
- عقب ماندگی رشد یا تاخیر در بلوغ در کودکان
- تظاهرات خارجی روده ای و عوارض بیماری کرون
- التهاب یعنی قرمزی، درد و تورم در مفاصل محیطی مانند مچ دست، زانو، آرنج و مچ پا یا التهاب مفاصل در ستون فقرات؛ شایع‌ترین علامت خارج روده ای در کرون می باشد.
- اختلالات کبدی و صفراوی مانند التهاب در کبد یا ایجاد سنگ صفرا وی
- تظاهرات پوستی مانند زخم در ساق پا یا برآمدگی های قرمز و دردناک در جلوی ساق پا
- مشکلات چشمی با علائمی مانند ترس از نور، تاری دید، سردرد و پرخونی ملتهمه
- سایر عوارض مانند سنگ ادراری، کم خونی و سرطانی شدن ضایعات موجود در روده بزرگ
- تنگی و انسداد روده باریک یا روده بزرگ
- فیستول یعنی ایجاد غیرطبیعی راهی نی مانند از داخل روده به قسمت ها و اعضای دیگر بدن که منجر به تخلیه خود به خود روده به روره، روده به مثانه،و روده به پوست و غیره می گردد
- آبسه یعنی کیسه‌ای از تجمع چرک در اطراف روده یا اعضای مجاور
حتما بخوانید: هیپوگلایسمی چیست و چگونه درمان می شود
تشخیص بیماری کرون
آزمایش اختصاصی وجود ندارد که با قطعیت کامل کرون را تشخیص دهد. تشخیص بر اساس علائم بیمار و جواب یکسری آزمایشات و بررسی‌ها مطرح می‌شود. جمع‌بندی این موارد الگویی از علائم و نشانه ها را نشان می دهد که تنها با بیماری کرون قابل توضیح است.
پزشک احتمال وجود بیماری های دیگری را که می توانند علائم مشابه ایجاد کنند را نیز بررسی می کند. مانند عفونت‌ها، سل روده و غیره…
بررسی ها می تواند شامل آزمایش خون، آندوسکوپی، سیگموئیدوسکوپی، کولونوسکوپی، بیوپسی یعنی نمونه برداری از روده و بررسی بافت آن در آزمایشگاه، تصویربرداری و غیره باشند.
حتما بخوانید: کم کاری تیروئید و ملاحظات تغذیه ای
حتما بخوانید: زخم معده و درمان های غذایی
درمان بیماری
داروها به شکل موثری علائم بیماری کرون را بهبود می‌بخشند. اغلب این داروها به وسیله جلوگیری از التهاب روده عمل می کنند.
مثلاً داروهایی که آمینوسالیسیلات نامیده می‌شوند، اولین داروهایی هستند که در درمان به کار می روند. ممکن است در موارد متوسط تا شدید بیماری کرون از داروهای کورتونی نیز استفاده شود.
آنتی بیوتیک ها نیز در درمان کرون کاربرد دارند و به از بین بردن باکتری ها در قسمت های تحریک شده روده و کاهش التهاب کمک می‌کنند. داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی نیز در برخی موارد خاص به کار می روند ولی چون عوارض زیادی دارند، پزشک حتی المقدور از آنها استفاده نمی‌کند.
داروهای دیگری نیز وجود دارند که به درمان کرون کمک می‌کنند و پزشک بسته به شرایط بیمار از آنها ممکن است استفاده نماید.
در کنار دارو بیمار حتمأ باید از رژیم غذایی خاصی نیز برخوردار باشد. زیرا در دوره تشدید بیماری بعضی از مواد غذایی باعث بدتر شدن علایم می شوند و در دوره نهفته، بعضی از غذاها زمینه ساز التهاب در بدن هستند که به تشخیص خود بیمار و متخصص تغذیه، آنها را باید از رژیم غذایی بیمار حذف کنیم.
در نهایت جراحی نیز یک راه دیگر درمانی است. در جراحی برخی قسمت‌های روده برداشته می‌شوند. جراحی تنها در مواردی توصیه می‌شود که انسداد روده به وجود آمده باشد.
حتما بخوانید: افسردگی تان را با غذاها درمان کنید
