درمان غذایی زخم معده

درمان غذایی زخم معده ، کاراصلی معده ذخیره سازی و مخلوط کردن غذا با اسید معده و کنترل تخلیه محتویات به دئودنوم است. که البته گاهی اوقات، این شرایط به هم می خورد، سلول های معده دچار زخم و آسیب می شوند و درنتیجه درد و زخم عارض می شود. نشانه اصلی زخم معده احساس درد یا سوزش در ناحیه شکم و درد معده است. بیشتر موارد زخم معده خفیف هستند و تنها با ایجاد تغییراتی در رژیم غذایی می توان آنها را درمان کرد. آیا شما هم جزو آن دسته از افراد هستید که از زخم معده رنج می برید؟ اینجا ما در دایتون، زخم معده و درمان های غذایی مخصوص آن را به شما یاد می دهیم …

مواد غذایی که به بهبود زخم معده کمک می کنند :

عادت های غذایی یک فرد نقشی تعیین کننده در درمان زخم های معده دارند. در شرایطی که برخی مواد غذایی علائم این بیماری را تشدید می کنند، برخی دیگر حاوی مواد مغذی و ویژگی هایی هستند که می توانند به ترمیم بافت معده برای دستیابی به تسکین سریع کمک کنند.حجم معده در زمان خالی بودن حدود ۵۰ میلی لیتر می باشد که این مقدار به چهار لیتر در زمان پر بودن می رسد. سلول های کناری معده روزانه یک و نیم تا دو لیتر اسید ترشح می کنند که منجر به کاهش اسیدیته معده تا حدود 1_2 می شود.

زخم معده و سوء هاضمه:

قبل از شروع بحث در مورد زخم معده بهتر دیدیم سوء هاضمه را تشریح کنیم. زیرا اغلب اوقات علائم آن با زخم معده یکسان است. سوءهاضمه شامل ناراحتی یا درد مبهم و نامشخص بخش بالایی شکم می‌باشد. 20 تا ۴۰ درصد کل جمعیت را درگیر کرده و باعث کاهش کیفیت زندگی آنها می شود.
علل زمینه ای سوءهاضمه می تواند شامل بیماری زخم معده ، التهاب معده ، بیماریهای کیسه صفرا یا شرایط بیماری زایی قابل تشخیص دیگری باشد. درد ناحیه بالای شکم علامت اصلی این اختلال می باشد. درحالیکه برخی از بیماران درد ندارند اما ا از احساس سوزش، فشار و پری در ناحیه بالای شکم و سیری زودرس شکایت میکنند.

تغذیه درمانی پزشکی درمان سوء هاضمه:

در سوء هاضمه، اثر احتمالی غذاهای ویژه و سایر عادات غذایی که منجر به ایجاد یا بدتر شدن علائم سوء هاضمه گردد، کمتر مورد مطالعه قرار گرفته اند. با اینحال اصطلاحات رژیمی مثل استفاده از وعده های کوچک و کاهش چربی در رژیم غذایی می‌تواند در درمان سوء هاضمه مفید باشد.

زخم معده:

گاستریت به معنی وجود التهاب در معده می باشد.گاستریت حاد با شروع سریع التهاب و علائم همراه است در حالی که گاستریت مزمن در طول ماهها و سالها با علائم راجعه رخ می دهد. این علائم شامل تهوع، استفراغ، بی‌اشتهایی، خونریزی و درد در ناحیه بالای شکم می باشد.

علت زخم های معده:

معده و دئودنوم با مکانیسم های مختلفی از اثرات هضم کننده اسید محافظت می شوند. این مکانیسم ها شامل ترشح موکوس و تولید بی کربنات هستند. بعلاوه اسید اضافی از طریق جریان طبیعی خون، از معده تخلیه می شود و همینطور بازسازی سریع و ترمیم سلولهای آسیب دیده معده در اثر اسید، سبب می شود به مخاط معده نرسد.
گاهی اوقات، در نتیجه تخریب سدهای دفاعی گفته شده، سلول های مخاطی معده و بعضأ سلول های عمقی تر، آسیب می ببینند و دچار زخم و خونریزی می شوند.

از علت های اصلی ایجاد زخم های معده :

• عفونت التهابی معده، مصرف آسپرین و سایر داروها ضد التهاب، کورتیکواستروئیدها و بیماری‌های حاد میباشد. استرس های زندگی ممکن است منجر به بروز رفتارهایی گردد که سبب افزایش خطر زخم معده شوند.
• مصرف بالای انواع تغلیظ شده الکل می تواند به لایه مخاطی معده آسیب وارد نموده علائم زخم معده را تشدید کرده و در بهبود زخم اختلال ایجاد کنند.
• مصرف تنباکو با افزایش خطر زخم معده همراه می‌باشد. چرا که تنباکو ترشح بیکربنات و جریان خون مخاطی را کاهش داده، التهاب را تشدید می کند.
به طور معمول زخمهای معده دو ناحیه اصلی را درگیر می کنند: معده و دئودنوم
زخم‌های معده ساده در هر یک از این دو ناحیه مزبور ممکن است علائمی مشابه با سوء هاضمه بروز دهد. ناراحتی شکمی معمول ترین علامت زخم‌های معده و دئودنوم می باشد. احساس ناراحتی در هر نقطه بین ناف و استخوان جناغ سینه که معمولاً یک درد سوزشی بوده و در زمان خالی بودن معده بین وعده های غذایی یا در طول شب اتفاق می‌افتد. در هر دو نوع زخم معده علائم به مدت چند دقیقه تا چندین ساعت ادامه می‌یابد و طی روزها و هفته ها بهبود یافته و دوباره عود می‌کند.

 حتما بخوانید: نکات کلیدی تغذیه در سرطان روده بزرگ

تغذیه درمانی پزشکی در بیماران مبتلا  :

• وضعیت ویتامین B12 باید مورد ارزیابی قرار بگیرد. زیرا کمبود اسید معده منجر به سوء جذب این ویتامین می گردد.
• کمبود ترشح اسید معده ممکن است جذب آهن کلسیم و سایر مواد مغذی را تحت تاثیر قرار دهد.
• ریشه کن کردن اچ پیلوری منجر به بهبود جذب آهن و افزایش سطح فریتین بدن می گردد.

رژیم غذایی مختص  :

طی چندین دهه عوامل رژیمی به عنوان یک عامل مهم در علت و درمان سوء هاضمه، گاستریت و زخم پپتیک مورد توجه واقع شده اند. البته شواهد اندکی در دست میباشد که نشان دهد عوامل غذایی ویژه می‌توانند به عنوان علت ابتلا به گاستریت یا زخم پپتیک باشند و یا منجر به وخیم شدن این بیماری‌ها گردند.
غذا های پروتئینی که قبلأ تصور می شد می توانند در درمان زخم معده موثر واقع شوند، تنها به طور موقت قادر به بافر کردن ترشحات معده هستند. اما در دراز مدت، ترشح گاسترین اسید و پسین را تحریک می کنند و سبب بدتر شدن عوارض و آسیب می شوند.
شیر یا خامه که در زمان قدیم دردرمان زخم پپتیک جهت ایجاد پوششی در معده مورد توجه بوند، امروزه ارزش درمانی ندارند. زیرا کلسیم ترشح اسید معده را تحریک می کند.

حتما بخوانید: عوارض جراحی معده

اسیدیته غذا به جزدر مورد بیمارانی که زخم های دهان و مری دارند، از اهمیت درمانی اندکی برخوردار می باشند. زیرا اغلب مواد غذایی قدرت اسیدی کمتری نسبت به اسیدیته نرمال معده دارند.
همچنین براساس خاصیت اسیدی ذاتی و مقدار مصرف انواع آبمیوه ها و نوشیدنی های غیر الکلی، به نظر نمی‌رسد آنها منجر به زخم پپتیک گردند و یا تداخلی با بهبود زخم داشته باشند.
برخی بیماران با مصرف غذاهای اسیدی اظهار ناراحتی می کنند که البته این پاسخ در همه افراد یکسان نمیباشد و در برخی موارد ممکن است علائم مربوط به سوزش سر دل باشد. وارد کردن مواد غذایی اسیدی در رژیم غذایی باید به صورت فردی و بر اساس احساس بیمار از تاثیر این نوع مواد غذایی باشد.

تأثیر ادویه ها و گیاهان دارویی :

زمانی که مقادیر بالایی از ادویه جات به صورت خوراکی مصرف شوند و یا به طور مستقیم بدون سایر مواد غذایی وارد معده گردند، می تواند باعث افزایش ترشح اسید و ایجاد ضایعات سطحی گذرا و کوچک شوند.ادویه جاتی که بیشترین تاثیر را دارند شامل:
• چیلی، فلفل قرمز و فلفل سیاه می باشد. از طرفی مقادیر اندکی از فلفل چیلی یا ترکیبات تند آن (کپسایسین)، می‌تواند از طریق افزایش تولید موکوس سبب افزایش حفاظت مخاطی گردد. اگر چه مصرف مقادیر بالا به ویژه همراه با الکل ممکن است منجر به آسیب به سطحی لایه مخاطی شود.
• ادویه دیگری تحت عنوان کورکیومین یا همان زردچوبه به دلیل خاصیت ضد التهابی در درمان زخم معده مفید است.
در مطالعات دیده شده چای سبز، جوانه بروکلی، روغن کشمش سیاه و کلم تخمیر شده به ریشه کن شدن زخم معده کمک می کنند.
گونه های پروبیوتیک نیز در پیشگیری، درمان و ریشه‌کنی زخم معده موثر بوده اند.
در واقع مطالعات نشان می‌دهند اسیدهای چرب امگا ۳ و امگا ۶ در التهاب، ایمنی و حفاظت سلولی لایه مخاطی دستگاه گوارش دخالت دارد. به طوری که در درمان زخم معده هم مفید بوده اند.
به طور کلی یک رژیم با کیفیت بدون کمبود مواد مغذی می تواند محافظت نسبی داشته و سبب بهبود زخم معده گردد. افرادی که تحت درمان زخم معده قرار می‌گیرند باید از غذاهایی که باعث بدتر شدن علائم بیماری گردد اجتناب کرده و رژیم غذایی کامل از نظر تغذیه ای و فیبر رژیمی کافی از میوه‌ها و سبزیجات دریافت نمایند.

زمانی که مقادیر بالایی از ادویه جات به صورت خوراکی مصرف شوند و یا به طور مستقیم بدون سایر مواد غذایی وارد معده گردند، می تواند باعث افزایش ترشح اسید و ایجاد ضایعات سطحی گذرا و کوچک شوند.ادویه جاتی که بیشترین تاثیر را دارند شامل:
• چیلی، فلفل قرمز و فلفل سیاه می باشد. از طرفی مقادیر اندکی از فلفل چیلی یا ترکیبات تند آن (کپسایسین)، می‌تواند از طریق افزایش تولید موکوس سبب افزایش حفاظت مخاطی گردد. اگر چه مصرف مقادیر بالا به ویژه همراه با الکل ممکن است منجر به آسیب به سطحی لایه مخاطی شود.
• ادویه دیگری تحت عنوان کورکیومین یا همان زردچوبه به دلیل خاصیت ضد التهابی در درمان زخم معده مفید است.
در مطالعات دیده شده چای سبز، جوانه بروکلی، روغن کشمش سیاه و کلم تخمیر شده به ریشه کن شدن زخم معده کمک می کنند.

 حتما بخوانید: درمان های تغذیه ای رفلاکس معده

گونه های پروبیوتیک نیز در پیشگیری، درمان و ریشه‌کنی زخم معده موثر بوده اند.
در واقع مطالعات نشان می‌دهند اسیدهای چرب امگا ۳ و امگا ۶ در التهاب، ایمنی و حفاظت سلولی لایه مخاطی دستگاه گوارش دخالت دارد. به طوری که در درمان زخم معده هم مفید بوده اند.
به طور کلی یک رژیم با کیفیت بدون کمبود مواد مغذی می تواند محافظت نسبی داشته و سبب بهبود زخم معده گردد. افرادی که تحت درمان زخم معده قرار می‌گیرند باید از غذاهایی که باعث بدتر شدن علائم بیماری گردد اجتناب کرده و رژیم غذایی کامل از نظر تغذیه ای و فیبر رژیمی کافی از میوه‌ها و سبزیجات دریافت نمایند.