خوراکی های خطرناک در زنگ ورزش کودکان ،
برخلاف تصور گاهی انجام ورزش در کودکان می تواند سبب چاقی و اضافه وزن در آنها شود. علت این مشکل مصرف خوراکی های خطرناک در زنگ ورزش یعنی نوشیدنی های شیرین و غذاهای پرکالری از سوی این کودکان بعد از انجام فعالیت است. که جبران کالری سوزی حین آن فعالیت ورزشی را می کند. از سوی دیگر این خوراکیها که دارای نمک زیاد، رنگ و افزودنی های خوراکی خطرناک هستند، ذائقه کودکان را به شوری یا بیش خواری هدایت می کنند، کودک را نسبت به غذاهای مفید بی اشتها کرده و نیازهای رشدی آنها را تحت الشعاع قرار میدهند. بعلاوه این خوراکی ها ی خطرناک دارای ترکیبات سمی هستند که می تواند تأثیر بدی بر سلامت جسمی و رشد کودکان داشته باشد. پس اگر می خواهید آگاهی بیشتری از چند و چون خوراکی های خطر ناک در زنگ ورزش کودکان داشته باشید، تا انتهای این مقاله همراه دایتون بمانید…
دلیل خطرناک بودن خوراکی ها:
استفاده از روغن با ترانس بالا در تهیه این خوراکی های خطرناک، منجر به افزایش وزن، چربی خون و در نهایت بیماریهای قلبی عروقی می شود. نمک زیاد موجود در آنها باعث آسیب دیدن کلیه ها و تجمع آب در بدن و در نتیجه تورم بافت ها و افزایش فشار خون و سکته های قلبی و مغزی می شود.
گرما دیدن شدید این خوراکی های خطرناک طی فرایند سرخ شدن منجر به ایجاد رادیکال های آزاد پراکسید می شود که این مواد زیانی شبیه به دود سیگار دارند و سبب ابتلا ی کودکان به انواع سرطان ها می شود.
مصرف رنگ خصوصأ رنگ تارترازین که به عنوان مثال در پفک استفاده می شود، باعث بروز اختلالات رفتاری، اضطراب، تندخویی و آلرژی در کودکان می شود. به علت وجود قندهای قابل تخمیر در این خوراکی های خطرناک ، فرصت رشد برای باکتری های دهانی فراهم می شود که نتیجه آن پوسیدگی دهان است.
همچنین در تهیه چیپس سیب زمینی هنگام سرخ کردن با حرارت بالا ماده قندی آن با آلبومین ترکیب شده و سمی به نام آکریل آمید تولید می کند که فقط در چیپس سیب زمینی یافت می شود. آکریل آمید سیستم ایمنی بدن را تضعیف کرده، سبب افزایش بیماری های عفونی، سرطان، ناباروری، سقط جنین، تغییر در رفتارهای جنسی، تحریک و قرمزی پوست و چشم ها می شود. بعلاوه لکه های سبز موجود در چیپس سیب زمینی مربوط به ماده ای سمی به نام سولانین است و مصرف آن با عث ایجاد بیماریهای گوارشی و عصبی می شود.
عوارض ناشی از خوراکی های خطرناک:
درنهایت خوردن خوراکی های خطرناک و همه موارد گفته شده، سبب می شود روند رشد دوران کودکی که سنگ بنای دوران نوجوانی، جوانی و میانسالی است، دچار اختلال شده و فرد دچار بیماریهایی نظیر کم خونی، کوتاه قدی، پوکی استخوان ، ریزش مو و از همه مهمتر چاقی و اضافه وزن شود.
کودک دارای اضافه وزن در معرض خطر بالای بیماریهای قلبی، استخوانی، آپنه خواب و اعتماد به نفس پائین قرار دارد. البته چاقی در کودکی لزومأ سبب چاقی در بزرگسالی نمی شود اما به شدت این خطر را افزایش می دهده که کودک چاق به یک بزرگسال چاق تبدیل بشود. باید توجه کرد که حل مسئله وزن در کودکان نیازمند هم فعالیت فیزیکی و هم تغذیه سالم بدون خوراکی های خطرناک است.
فواید حذف خوراکی های خطرناک:
از سوی دیگر تغذیه سالم می تواند سبب تثبیت انرژی کودک شود، ذهن کودک را تیزتر کند و حتی روی خلق و خوی کودک هم تأثیر بگذارد.این در حالی است که فشار دوستان و آگهی های بازرگانی تلوزیونی برای مواد غذایی مضر پرکالری یعنی همان خوراکی های خطرناک، امکان تغذیه صحیح را برای کودک نا ممکن می کنند.
اما با اینحال راه حل هایی وجود دارد که والدین می توانند از آنها در جهت القای عادات غذا خوردن سالم و حذف خوراکی های خطرناک بدون اینکه هر بار با کودک جنگ و ستیز کنند بهره جویند. و با تشویق کردن کودک به عادات سالم غذا خوردن از همین مقطع سنی تأثیر بسیار زیادی در رابطه مادام العمر کودکان خود با غذاها بگذارند، خوراکی های خطرناک را حذف کنند و بهترین فرصت را برای رشد سالم و ایده آل به آنها بدهند. من سعی می کنم در این مقاله به بعضی از این راهکارها بپردازم:
حذف خوراکی های خطرناک و توسعه عادات سالم غذا خوردن:
اساسی ترین نکته درمورد تغذیه کودکان این است که آنها به طور ذاتی نسبت به غذاهایی که بیشترین لذت را از آنها می برند علاقه نشان می دهند.پس چالش اصلی این است که انتخاب های سالم و جذابی را برای کودک فراهم کنیم تا به سمت خوراکی های خطرناک کشیده نشود. مثلأ باید بتوانیم کودک را متقاعد کنیم که یک سیب به همان اندازه یک کلوچه، شیرین و لذت بخش است.
دومین نکته این است که انگیزه کودک در دوره کودکی برای تقلید بسیار قوی است. بنابراین بسیار مهم است که شما به عنوان یک الگوی خوب برای کودک خود عمل کنید. در واقع اگر شما از کودک خود خود بخواهید میوه و سبزی بخورد درحالیکه خودتان چیپس و نوشابه و دیگر خوراکی های خطرناک را می خورید، هیچ گاه در تربیت رفتار غذایی فرزندتان موفق نخواهید شد.
میان وعده های سالم را به صورت جالب و سرگرم کننده درآورید:
- مثلأ آنها را به اشکال جالبی برش دهید، باآنها باغچه رنگی درست کنید:کلم بوکلی برای درختان، هویج و کرفس گلها، گل کلم برای ابرها و کدو زرد برای خورشید و سپس این شاهکار را همراه کودک بخورید.
- برای آماده سازی میان وعده های سالم از کودکتان کمک بگیرید. زیرا آنها تمایل بیشتری به چیزی که در تهیه آن کمک کرده اند، دارند.
- برای کودک خود کبابی از میوه های یخ زده درست کنید: با استفاده از تکه های آناناس، انگور و انواع توت.
- با کودک خود به خرید بروید و اجازه دهید با انواع میوه ها و سبزیجات آشنا شود و به او اجازه دهید انواع جدید را بردارد و آنها را امتحان کند.
- از اسموتی میوه ها به عنوان یک میان وعده سالم و اشتها برانگیز استفاده کنید.
- در پخت میان وعده های جذاب از میوه ها و سبزیجات استفاده کنید مثلأ پنکیک ذغال اخته، کلوچه هویج و نان کدو سبز.
- مقدار زیادی سبزی و میوه تازه و شسته شده را در دسترس قرار دهید تا کودک به راحتی به عنوان میان وعده دسترسی داشته باشد.
- به میوه ها و سبزیها ماست و کره بادام زمینی اضافه کنید تا علاوه بر خوش طعم شدن محتوای پروتئینی آنها هم بالا رود.
با کم کردن خوراکی های خطرناک، شکر و نمک را محدود کنید:
زیرا به توصیه انجمن قلب آمریکا شکر جزء خوراکی های خطرناک است و باید به مقدار 12 گرم در روز، برای کودکان محدود شود، که این میزان یعنی تنها به اندازه3 قاشق مربا خوری در روز.اما در واقع این کار یکی از بزرگترین چالش های والدین در رژیم غذایی کودکان است زیرا کودکان یه طور ذاتی عاشق طعم های شیرین و این خوراکی های خطرناک هستند. از سوی دیگر کاهش دادن آبنبات و کوکی تنها بخشی از راه حل است. در واقع مقدار زیادی شکر افزوده در غذاهایی مثل انواع نان، سوپ ها، سبزیجات کنسروی، سس گوجه فرنگی و فست فودها مخفی شده است.
اما با چند راه حل ساده می توان به این هدف هم دست یافت:
- شیرینی جات را به کلی محدود نکنید زیرا این کار او را حریص تر می کند.
- در دستور طبخ غذاها مقدار شکر و نمک را کمتر کنید و مطمئن باشید با این مقدار شکر هم به همان اندازه خوشمزه خواهد شد.
- از نوشیدنی های شیرین اجتناب کنید زیرا یک نوشابه 350 میلی لیتری حاوی 10 قاشق مرباخوری شکر است و این مقدار یعنی چیزی بیشتر از 10 برابر مقدار توصیه شده.
- مصرف غذاهای فراوری شده مثل نان های سفید و انواع کیک را کاهش دهید. آنها به علت بالا و پائین کردن قند خون سبب خستگی کودک و به هدر رفتن انرژی او می شوند.
- با استفاده از آبمیوه طبیعی و میوه های له شده در قالب های یخ یستنی یخی درست کنید و سپس آنها را با سس شکلات یا مقدار اندکی خامه تزئین کنید.
- از غذاهایی که اختلالات خلق و خو ایجاد می کنند پرهیز کنید:
بعضی از غذا ها و نوشیدنی ها ی خطرناک سبب می شوند کودک شما مستعد اختلاات خلق و خو، افسردگی یا پرخاشگری شود. در مطالعه ای اخیرأ نشان داده شده است کودکانی که بیش از 4 فنجان نوشابه و آبمیوه در روز می خورند، در معرض خطر بالای افسردگی قرار می گیرند.
مقادیر زیاد کافئین در نوشابه های انرژی زا یا نوشیدنی های حاوی قهوه می تواند آغاز کننده اضطراب در کودکان و نوجوانان باشد و از طرف دیگر هنگام قطع این مقدار کافئین افسردگی ایجاد می شود.
رژیم غذایی غنی از غذاهای فرآوری شده مثل غذاهای سرخ شده، دسرهای شیرین، آرد تصفیه شده، غلات آماده صبحانه و گوشت های فرآوری شده مملو از خوراکی های خطرناک است و خطر اضطراب و افسردگی را افزایش می دهند.
محدود کردن نمک:
نمک خوراکی خطرناکی است که یک قاشق چای خوری نمک حاوی 2300 میلی گرم سدیم است و آخرین راهنماها برای حداکثر مقدار توصیه شده سدیم به قرار زیر است:
بعضی راهکارهای پیشنهاد شده برای کاهش سدیم دریافتی:
- اجتناب از غذاهای فرآوری شده، بسته بندی، فست فودها و رستورانی: غذاهای فرآیند شده مثل سوپ های آماده و غذاهای یخ زده حاوی مقدار زیادی سدیم پنهان هستند که از حد مجاز توصیه شده سدیم فراتر است.
- از سبزیجات تازه به جای کنسروی و یخ زده استفاده کنید.
- تنقلات شور مثل چیپس و آجیل و پفک و چوب شور و … را کاهش دهید.
- محصولات کم نمک و کم سدیم را انتخاب کنید.
به جای خوراکی های خطرناک، مهمترین نیازهای تغذیه ای کودک را تأمین کنید:
یکی از مهمترین نیازهای تغذیه ای کودک کلسیم است و بهترین منبع غذایی آن لبنیات می باشند. اما اگر کودک شما به لاکتوز یا همان قند موجود در شیر عدم تحمل داشته یا اصلأ لبنیات دوست ندارد، به جای شیرهای طعم دار حاوی ترکیبات مضر و دیگر خوراکی های خطرناک از این دست، می توانید از جایگزین های آنها مثل محصولات سویا، غلات یا آبمیوه های غنی شده با کلسیم استفاده کنید.
کودکان روزانه به 7 میلی گرم آهن جهت جلوگیری از کمبود آهن احتیاج دارند. از آنجایی که کمبود آهن بر رشد، یادگیری و رفتار کودک تأثیر گذار است، پس از دریافت کافی منابع آهن مثل غلات غنی شده، گوشت قرمز، تخم مرغ یا حبوبات مطمئن شوید.
همچنین چربیهای سالم از جمله اسیدهای چرب غیر اشباع MUFA از منابعی مثل روغن کانولا، نارگیل، زیتون، انواع مغزها (بادام، فندق، گردو) و دانه ها (کدو، کنجد) و اسیدهای چرب غیراشباع PUFA از منابع (w3) و (w6) که در ماهی های چرب (سالمون، ساردین، شاه ماهی، خال مخالی، کولی) تخم آفتابگردان، ذرت، بزرک، گردو وجود دارد را برای کودکتان تأمین کنید.
نکته پراهمیت این است که برای کودکان هم مانند بزرگسالان باید منابع اسیدهای چرب ترانس را محدود کرد. این چربیها در روغن های نباتی جامد و مارگارین وجود دارد که در تهیه کراکر، انواع کیک و شیرینی و غذاهای آماده و خوراکی های خطرناکی از این دست، بکار می روند.
رها کردن کودک از شر غذاهای بی خاصیت وسوسه برانگیز:
حتی اگر پدر و مادر تا حد زیادی در جهت انتخاب های غذایی سالم برای کودک خود تلاش کرده باشند، باز هم برای کودک مشکل است که از غذاهای وسوسه برانگیز و خوراکی های خطرناک و تبلیغات تلوزیونی دوری کند. بنابراین به جای اینکه کلأ کودک را از اینجور خوراکی های خطرناک محروم کنید که برعکس منجر به اشتیاق بیشتر خواهد شد، سعی کنید آنها را با انواع سالم تری جایگزین کنید مثلأ:
نتیجه گیری:
به هر حال ممکن است همیشه برای متقاعد کردن کودکتان در مورد فست فودها و خوراکی های خطرناک، با چالش مواجه شوید اما شما باید همیشه کودک را در جهت انتخاب های غذایی سالم تر راهنمایی کنید.
