غذای خام یا پخته کدام سالم تر است ؟ این موضوع شاید سوال طیف وسیعی از افراد باشد، بعضی ادعا میکنند که راه سلامتی، خوردن غذای خام است و برخی مخالف این موضوع هستند.
پختن غذا طعم آن را بهتر میکند، اما محتوای تغذیهای آن را نیز تغییر میدهد. جالب است بدانید بعضی از ویتامینها در زمان پخت غذا از بین می روند، در حالی که برخی دیگر از آنها برای بدن قابل استفاده میشوند.
رژیم غذای خام چیست ؟
غذایی خام به موادی گفته میشود که نه پخته شده و نه فرآوری شده است.
انواع مختلفی از رژیمهای غذایی خام وجود دارد و همهی آنها عمدتاً شامل غذاهای گرم نشده، نپخته و فرآوری نشده هستند.
به طور کلی، 70% این رژیم ازغذاهای خام تشکیل شده و شامل غذاهای تخمیر شده، غلات جوانه زده، آجیل و دانهها، میوهها و سبزیجات خام است.
کدام نوع از غذا سالمتر است غذای خام یا پخته ؟
برخی ادعا میکنند که غذاهای خام از غذاهای پخته مغذیتر هستند، زیرا آنزیمها به همراه برخی مواد مغذی در فرایند پخت از بین میروند و برخی معتقدند غذاهای پخته شده سم هستند!
غذای خام یا پخته ، غذاهای خام و نقاط ضعف آن
- دشواری در مصرف مکرر
پیروی از رژیم غذایی سخت و خام بسیار دشوار است و تعداد افرادی که در دراز مدت به رژیم غذایی کاملاً خام پایبند هستند بسیار اندک هستند.
- احتمال بیماریزایی
برخی از غذاها حاوی باکتریها و میکروارگانیسمهای خطرناک هستند که فقط با پخته شدن از بین میروند.
داشتن یک رژیم غذایی کاملاً خام که شامل ماهی و گوشت میشود با خطر ابتلا به بیماری ناشی از گوشت خام همراه است.
غذای خام یا پخته ، غذای پخته شده و نقاط ضعف آن
- از بین رفتن آنزیمها
هنگامی که شما غذا میخورید، آنزیمهای بدنتان به هضم غذا کمک میکنند تا آن را به مولکولهای ریز قابل جذب تبدیل کنند. آنزیمهای موجود در خود غذا هم به این موضوع کمک میکند.
پختن غذا آنزیمهای آن را از بین میبرد. آنزیمها به گرما بسیار حساس هستند و سریعا در اثر گرما غیرفعال میشوند به عبارتی، تمام آنزیمها در دمای 47 درجه غیرفعال میشوند.
هرچند که برخی از دانشمندان استدلال میکنند که هدف اصلی آنزیمهای غذایی تغذیه رشد گیاه است نه کمک به انسان برای هضم آنها.
غذای پخته شده و نقاط مثبت آن
- غذاهای خام میتواند از نظر مواد مغذی غنیتر از غذاهای پخته شده باشند
ویتامینهای محلول در آب، مانند ویتامین C و ویتامین B، مستعد از بین رفتن در هنگام پخت هستند.
در حقیقت، جوشاندن سبزیجات ممکن است محتوای ویتامینهای محلول در آب را تا 50-60% کاهش دهد.
هرچند که برخی مواد معدنی و ویتامین A، به میزان کمتری در حین پخت از بین میروند و ویتامینهای محلول در چربی D، E و K عمدتا تحت تأثیر پخت و پز قرار نمیگیرند.
هرچه غذا بیشتر جوشانده شود، مواد مغذی بیشتری از دست میدهد، در حالی که سایر روشهای پخت به طور موثر محتوای مواد مغذی غذا را حفظ میکند.
بخارپز کردن و سرخ کردن از جمله بهترین روشهای پخت سبزیجات برای حفظ مواد مغذی است.
در نهایت، مدت زمانی که یک غذا در معرض حرارت قرار میگیرد بر محتوای مواد مغذی آن تأثیر میگذارد.
هرچه مدت زمان پخت غذا بیشتر باشد، از بین رفتن مواد مغذی بیشتر است.
نقاط مثبت غذای پخته شده
جویدن اولین قدم مهم در فرآیند گوارش است. عمل جویدن، قطعات بزرگ غذا را به ذرات کوچکی تجزیه میکند که قابل هضم هستند.
هضم غذای نامناسب برای بدن بسیار دشوارتر است و میتواند منجر به نفخ شود.
قابلیت هضم یک غذا مهم است زیرا بدن شما تنها در صورتی میتواند فواید سلامتی غذا را دریافت کند که بتواند مواد مغذی را جذب کند. پخت غذا فواید زیادی دارد از جمله:
- فرآیند پخت غذا، برخی از فیبرها و دیوارههای سلولی گیاه را تجزیه میکند و هضم و جذب مواد مغذی را برای بدن آسان میکند. پخت و پز به طور کلی طعم و عطر غذا را بهبود میبخشد، که باعث میشود از خوردن آن لذت بیشتری ببرید
- اگرچه تعداد افرادی که گوشت خام مصرف میکنند اندک است، اما جویدن و هضم گوشت هنگام پخت آسانتر است.
- پخت صحیح غلات و حبوبات نه تنها قابلیت هضم آنها را بهبود میبخشد، بلکه از تعداد ضد مغذی موجود در آن نیز میکاهد. ضد مغذی ترکیباتی هستند که از توانایی بدن در جذب مواد مغذی در غذاهای گیاهی جلوگیری میکنند.
- پخت و پز ظرفیت آنتی اکسیدانی برخی سبزیجات را افزایش میدهد. مطالعات نشان داده است که پختن سبزیجات باعث افزایش در دسترس بودن آنتی اکسیدانها مانند بتاکاروتن و لوتئین میشود. رژیم غذایی غنی از بتاکاروتن با کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی مرتبط است
- آنتی اکسیدان لیکوپن هنگامیکه بدن شما آن را از غذاهای پخته به جای غذاهای خام دریافت میکند، به راحتی جذب بدن میشود. لیکوپن با کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات در مردان و کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی مرتبط است.
- پختن گوجه فرنگی میزان ویتامین C آن را تا 29% کاهش میدهد، در حالی که میزان لیکوپن آن در 30 دقیقه پس از پخت بیش از دو برابر افزایش مییابد. علاوه بر این موضوع، کل ظرفیت آنتی اکسیدانی گوجه فرنگی نیز بیش از 60 درصد افزایش خواهد یافت.
در اینجا چند نمونه از غذاهایی وجود دارد که به صورت خام سالمتر هستند:
- کلم بروکلی
- کلم
- پیاز
- سیر
غذاهایی که به صورت پخته سالمتر هستند:
- مارچوبه
- قارچ
- اسفناج
- گوجه فرنگی
- هویج
- حبوبات
- گوشت، مرغ و ماهی
کلام آخر کدام نوع از غذا سالمتر است غذای خام یا پخته :
نه رژیم غذایی کاملاً خام و نه کاملاً پخته را نمیتوان با علم توجیه کرد.
دلیل این موضوع این است که میوهها و سبزیجات خام و پخته، هرکدام دارای مزایای سلامتی مختلفی هستند. حقیقت این است که میزان سلامتی غذای خام یا پخته، به نوع آن بستگی دارد.
مقاله مرتبط غذای سالم را در دایتون مشاهده کنید.
