روغن پالم ، مزایا و مضرات ، زادگاه اصلی این روغن، غرب آفریقا است که در اوایل قرن بیستم به جنوب شرق آسیا آورده شد. تقاضای اولیه برای گسترش صنعت آن از انقلاب بریتانیا آغاز شد. در آن زمان، 250000 تن روغن در سال از جنوب شرق آسیا صادر می شد که این رقم تا به امروز به بیش از 60000000 تن افزایش یافته است.
تا اواسط قرن بیستم مالزی بزرگترین تولید کننده روغن پالم بود تا اینکه اندونزی در 1970 شروع به وارد شدن به این حوزه کرد. تا جاییکه در سال 2007 به نقطه تولید کننده برتر در جهان رسید و هم اکنون تامین کننده اصلی تقاضای رو به رشد این روغن خوراکی ارزان در جهان است.
روغن پالم مانند بسیاری دیگر از روغن ها، حاوی حدود 120 کالری و 6/13 گرم چربی در هر قاشق غذا خوری است. اما آنچه که از لحاظ تغذیه اهمیت دارد، محتوای چربیهای اشباع شده و اشباع نشده این روغن است که نقش مهمی در مقایسه روغن پالم با سایر روغن های خوراکی دیگر دارد.به طوری که از این 9/13 گرم چربی، 7/6 گرم آن را چربی های اشباع تشکیل داده اند و به توصیه انجمن قلب آمریکا، مقار چربی های اشباع باید به کمتر از 7 درصد از کل کالری مصرفی محدود شود تا به سلامت قلب و پایین نگه داشتن سطح کلسترول بد بدن کمک شود. به این ترتیب روغن پالم از لحاظ چربی اشباع در مقایسه با دیگر انواع روغن های نباتی دارای مقدار بالاتری است. به عنوان مثال هر 1 قاشق غذاخوری روغن کانولا حاوی 1 گرم چربی اشباع و همان مقدار روغن زیتون حاوی 9/1 گرم چربی اشباع شده است. اما در مقایسه با روغن نارگیل که در هر قاشق غذاخوری 8/11 گرم چربی اشباع دارد، روغن پالم از وضعیت بهتری برخوردار است. بعلاوه در حالیکه کاهش مقدار چربی اشباع در رژیم غذایی راه حل مناسبی برای کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی است، افزایش مصرف چربی های اشباع نشده هم می تواند به حفظ سلامت قلب کمک کند. در این خصوص هر 1 قاشق غذاخوری روغن پالم حاوی 6 گرم چربی اشباع نشده است که باز هم در مقایسه با روغن نارگیل که تقریبا می توان گفت چربی اشباع نشده ندارد، از وضعیت بهتری بر خوردار است.
از لحاظ ویتامین E
با داشتن 17/2 میلی گرم ویتامین E در هر قاشق غذاخوری، این روغن منبع خوبی از این ماده مغذی ضروری به شمار می رود. این مقدار 14 درصد از 15 میلی گرم نیاز روزانه شما به ویتامین E را تامین می کند. ویتامین E آنتی اکسیدانی است که به حفاظت شلول ها در مقابل بسیاری از بیماری های قلبی و سرطان کمک می کند و در مقایسه با روغن زیتون و روغن نارگیل، روغن پالم در هر قاشق غذاخوری حاوی مقدار بیشتری از ویتامین E است.
از مزایای دیگر آن می توان به عدم داشتن چربی ترانس که یکی از عوامل ایجاد کننده بیماری های قلب عروقی است اشاره کرد. که این چربی در روغن نارگیل دارای درصد بالایی است.
اما سوال اینجاست که آیا واقعاً روغن پالم همان‌قدر که به نظر می‌رسد مضر است؟
روغن پالم، پرمصرف‌ترین روغن گیاهی جهان است. از مجموع 183.9میلیون تن روغن گیاهی مصرفی در جهان در سال 2012، معادل 52.1میلیون تن را روغن پالم تشکیل داده است.
برخلاف آنچه که تصور می‌شود، الزاماً کشورهای کمترتوسعه یافته نیستند که روغن پالم مصرف می‌کنند. اتحادیه اروپا و آمریکا از اصلی‌ترین مصرف‌کنندگان آن در جهان هستند. سرانه مصرف در آمریکا 55 کیلوگرم و در اتحادیه اروپا 60 کیلوگرم در سال است. متوسط این رقم در کل جهان حدود 26 کیلوگرم است. البته لازم به ذکر است سرانه مصرف در ایران هم نسبتاً بالاست که در مورد انواع دیگر روغن و همین‌طور مواد غذایی زیان‌آوری مثل نمک و شکر هم اوضاع تفاوتی ندارد.
هیچ قانون و مقرراتی در آمریکا (که قوانین بهداشتی سختگیرانه‌ای دارد) علیه استفاده از روغن پالم وجود ندارد. حتی قوانین در مورد اطلاع‌رسانی پیرامون روغنهای غیراشباع ترانس باعث شده است مصرف آن در این کشور افزایش یابد. اتحادیه اروپا نیز محدودیتی در این زمینه وضع نکرده است و از پایان امسال شرکت‌ها موظف هستند نام روغنهای مورد استفاده را روی محصول خود درج کنند. باوجود این گفته می‌شود برخی کشورها در این زمینه محدودیت‌هایی وضع کرده‌اند.
روغن پالم همچون انواع دیگر روغن مضراتی دارد، اما در مجموع مضرات آن در مقابل روغن‌هایی مثل ترانس کمتر است. مطالعات پزشکی نشان داده است خطرناک‌ترین روغن مصرفی خانوارها، که موجب کاهش کلسترول خوب و افزایش کلسترول بد می‌شوند، روغنهای غیراشباع با شکل فرمولی ترانس هستند که اصطلاحاً به آنها روغن ترانس گفته می‌شود. باتوجه به اثبات زیان آور بودن این روغنها و تاثیرات منفی آنها بر سلامتی قلب، محدودیت‌ها و قوانین متعددی در مورد آنها وضع شده است. به عنوان مثال از سال 2006 شرکت‌های آمریکایی موظف هستند در مورد استفاده از روغن ترانس اطلاع‌رسانی کنند. روغن ترانس حاصل فرآوری صورت گرفته بر روی روغنهای معمولی است که در بیسکویت و شیرینی و انواع روغنهای جامد هیدروژنه استفاده وجود دارد.
مشکل اصلی روغن پالم، وجود 50 درصد چربی اشباع در آن است. برخی شرکت‌ها با تبلیغ در مورد استفاده نکردن از روغن پالم، از انواع دیگر چربی اشباع استفاده می‌کنند. مثلاً روغن نارگیل بیش از 90 درصد چربی اشباع دارد. یا برخی شرکت‌ها با استفاده نکردن از روغن پالم، از روغنهای ترانس استفاده می‌کنند. این ترفند در دهه 1990 در آمریکا رایج شد. در آن زمان (همچون هفته‌های اخیر ایران) تبلیغات وسیعی علیه روغن پالم ایجاد شد و برخی شرکت‌ها با هدف گمراهی، از برچسب «فاقد روغن پالم» استفاده می‌کردند. اداره غذا و داروی آمریکا به خاطر این گمراه‌کنندگی، استفاده از برچسب مذکور را ممنوع کرد و به شرکت‌ها اخطار داد.
فواید روغن پالم
روغن پالم همچون انواع دیگر روغن گیاهی، کلسترول ندارد. فاقد چربی ترانس است. از برخی انواع ویتامین E یعنی «توکوترینول» غنی است که شواهدی مبنی بر تاثیر مثبت آنها در جلوگیری از لختگی و انسداد عروق کاهش آسیب مغزی پس از سکته وجود دارد. در مقابل اکسایش مقاوم و در دمای اتاق جامد است. همین موارد باعث شده است مصرف آن نسبت به روغن ترانس توصیه شود.
آنچه که گفته شد به هیچ عنوان به معنی مفید بودن و بی‌ضرر بودن روغن پالم نیست. به طور کلی باید این ترتیب را در زیان‌آور بودن روغن رعایت کرد:
1- روغن ترانس (زیان‌آورترین روغن شامل روغنهای نباتی جامد در مقیاس خانگی و انواع کیک و شیرینی در مقیاس بزرگ)
2- روغن اشباع (از جمله روغن پالم که در مقیاس بزرگ برای پختن انواع محصولات یا تولید برخی محصولات لبنی مصرف می‌شود)
3- روغنهای مایع طبیعی و امگا 3 (کم‌زیان‌ترین روغنها و از جمله روغن زیتون و بادام زمینی)
بنابراین روغن پالم در مقایسه با روغنهای مایع طبیعی زیان‌آور است و باید مصرف آن به شدت محدود شود. اما استفاده از آن بنا بر آنچه گفته شد، در صنعت موادغذایی به عنوان مثال در تهیه کیک و شیرینی یا بعضی محصولات لبنی بلا مانع است.
همچنین مطالعه کنید مقالات مرتیط
