علت اصلی همه گیری چاقی و درمان تغذیه‌ای آن

همه گیری چاقی ، از دهه 80 میلادی تا کنون نرخ کودکان مبتلا به اضافه وزن دو برابر و نوجوانان دچار اضافه وزن سه برابر شده است. علت اصلی همه گیری چاقی در سالیان اخیر، تغییر در سبک و شیوه زندگی انسانها می باشد.

خانواده ها به جای مصرف غذاهای سالم حاوی کربوهیدرات های پیچیده مثل میوه، نان و ماکارونی به خوراکی های پرچرب و قندی روی آورده اند. این درحالی است که از فعالیت های جسمانی انسانها به علت افزایش ماشین کاسته شده  و همه این علت ها باعث شده اند دریافت انرژی بیشتر از مصرف آن گردد و چاقی عارض شود. اگر شما هم به دنبال علت اصلی همه گیری چاقی هستید، این علل را فقط در دایتون پیدا کنید.

همه گیری چاقی و محاسبه وزن مطلوب :

وزن طبیعی افراد حاصل برایند سن، جنس و قد آنها است. در حال حاضر محاسبه گرهای آنلاین جهت تعیین وزن، میزان اضافه وزنو درصد چاقی بدن کودکان در دسترس هستند. این محاسبه گرها با دریافت سن، جنس، قد و وزن کودک پس از تحلیل آماری وزن مطلوب افراد و صدکی که کودک در آن قرار داردرا محاسبه می کنند.

چاقی در کودکان:

در حال حاضر کمیته متخصصین شورای پزشکی و وزارت بهداشت آمریکا و مرکز کنترل بیماریها، بررسی های گسترده ای در زمینه چاقی اطفال انجام داده اند. به طوری که از دهه 80 میلادی تا کنون نرخ چاقی کودکان، مخصوصا از ناحیه شکم به شدت بالا رفته که پیش آگهی خوبی ندارد. زیرا کودک را در معرض خطر دیابت، افزایش سطح کلسترول، تری گلیسرید، پرفشاری خون و بیماریهای قلبی قرار می دهد. لازم به ذکر است وزن به تنهایی اهمیتی ندارد. بلکه توزیع وزن مهمتر است. یعنی چربی های دور کمر در مقایسه با چربی های پا، بیشتر سلامتی را به خطر می اندازند.در ضمن مطالعات نشان داده اند، تنها 10 درصد کودکان با وزن طبیعی در بزرگسالی به چاقی مبتلا می شوند. درحالیکه 75 درصد کودکان چاق به بزرگسال چاق تبدیل می شوند.

درصد مطلوب چربی در زنان و مردان و همه گیری چاقی در سنین مختلف:

زنان:

تا 30 سالگی 14 تا 21 درصد

30 تا 50 سالگی 15 تا 23 درصد

بالای 50 سالگی 16 تا 26 درصد

مردان:

تا 30 سالگی 9 تا 15 درصد

30 تا 50 سالگی 11 تا 17 درصد

بالای 50 سالگی 12 تا 29 درصد

ارتباط چاقی با سلول های چربی سفید و قهوه ای:

در بدن انسان دو نوع سلول چربی وجود دارد:

1. سلول های چربی سفید
2. سلول های چربی قهوه ای

وظیفه سلول های چربی ذخیره انرژی، حفظ دمای بدن و ضربه گیری است. هر سلول چربی سفید حاوی یک قطره چربی مایع است. بعلاوه این سلول ها، در سطح خود دارای گیرنده هایی برای هورمون های گلوکاگون و انسولین هستند. این هورمون ها در تنظیم آزادسازی چربی به جریان خون جهت تأمین انرژی سلول های عضلانی نقش دارند.

درحالیکه سلول های چربی قهوه ای که اغلب در نوزادان پیدا می شوند، حاوی تعداد زیادی قطرات چربی و میتوکندری ( اندامکی که در اصطلاح موتورخانه سلول نامیده می شود و تولید گرما و انرژی می کند) هستند.

عملکرد اصلی این نوع از سلول های چربی تولید حرارت است و گرمای بدن را تأمین می کند.تعداد این سلول ها در افراد بالغ محدود است.

در سالهای اخیر یافته های جدیدی در خصوص ارتباط بین سلول های چربی قهوه ای و وزن مطلوب بدن پیدا شده است. سلول های چربی قهوه ای عموما در گردن و اطراف ترقوه وجود دارند. درحالیکه سلول های چربی سفید بیشتر دور کمر و کفل مشاهده می شوند.

افراد لاغر سلول های چربی بیشتری در مقایسه با افراد چاق دارند. در ضمن زنان در مقایسه با مردان، سلول های چربی قهوه ای بیشتری دارند.

در حال حاضر دانشمندان در حال جستجوی راهکارهای درمانی هستند که سبب تحریک سلول های چربی قهوه ای جهت تولید حرارت و انرژی و جلوگیری از چاقی می شود.

همه گیری چاقی و تنظیم وزن بدن:

مواد شیمیایی موجود در مغز، اعصاب، هورمون ها، بافت چربی و ذخایر چربی بدن، همه در تنظیم دریافت غذا و وزن بدن نقش دارند.

کنترل وزن و نقش متابولیسم و سوخت و ساز بدن:

متابولیسم بدن یعنی آن مقدار انرژی که بدن صرف فرایندهای حیاتی مثل تنفس، قلب و عروق، گوارش و … می کند، 70 درصد از کل انرژی مصرفی را در بر می گیرد. متابولیسم بدن از آنجایی در کنترل وزن نقش دارد که بعضی عوامل ی آن تأثیر می گذراند و آن را افزایش یا کاهش می دهند. به عنوان مثال محدودیت دریافت انرژی یعنی کم خوری، به مدت دو هفته متابولیسم بدن را تا 15 درصد کم می کند. که این خود یکی از عوامل اصلی ایجاد کننده چاقی است.

بالغ بر نود درصد مراجعینی که به بنده مراجعه می کنند، شکایت اصلی شان این است که علارغم کم خوری، چاق هستند. عامل دیگر کنترل کننده مصرف انرژی، فعالیت های اختیاری غیررورزشی مثل: سرکار رفتن، تایپ کردن، کار در حیاط منزل، سر پا ایستادن و حتی بی قراری کردن است که اهمیت زیادی در کنترل وزن دارد و می تواند تا 2000 کیلوکالری در روز در افراد مختلف متفاوت باشد.

برای تغییر روند چاقی، باید استراتژی های فردی برای افزایش مدت سرپا ایستادن و راه رفتن به مدت حداقل 2 ساعت در روز و نیز تغییر محیط کار، مدرسه و خانه برای داشتن سبک زندگی فعال تر به کار گرفته شود.

همه گیری چاقی و تئوری نقطه تنظیم:

جالب است بدانید وزن بدن به مقدار خیلی زیادی بصورت ژنتیکی از پیش تعیین شده و هر زمانی که انسان تلاش های عمدی برای پر خوری یا گرسنگی انجام دهد، سریعا مکانیسم های تنظیمی بدن فعال می شوند و وزن را در مدت زمان کوتاهی به مقدار اولیه، بر می گردانند.

شاهد عینی این موضوع در مورد افرادی است که جراحی باریاتریک معده انجام می دهند، حدود 80 تا 90 درصد آنها بعد از چند سال دوباره به وزن اولیه بر می گردند.

همه گیری چاقی و ارتباط آن با سموم محیطی:

نقش سموم در گسترش چاقی و ازدست دهی چربی به یک نگرانی جدی تبدیل شده است؛ چرا که شواهد نشان می دهند که بین سموم و چاقی ارتباط قابل قبولی وجود دارد.

• مواجهه با سموم از دو منبع ناشی میشود: محیط( سموم خارجی ) شامل آلوده کننده های محیطی مانند آفت کش ها، ترکیبات صنعتی، حلال ها، مواد شوینده، وسایل آرایشی، رنگ ها، مواد نگهدارنده، طعم دهنده ها و افزودنی ها، سموم میکروبی مانند آفلاتوکسین های موجود در بادام زمینی، مایکوتوکسین های ناشی از کپک های قارچی و بیسفنول موجود در بطری های پلاستیکی، اسباب بازی ها، به ویژه پر کننده های دندانی و داروهای تجویز شده.
• سایر منابع می تواند محصولات جانبی حاصل از آماده سازی غذا مانند آکریلامید از سیب زمینی سرخ کرده، نیتروزآمین های حاصل از گوشت های فراوری شده و سوسیس ها، هیدروکربن های آروماتیک از گوشت های با چربی زیاد، چربی های ترانس از روغن های نیمه هیدروژنه باشد.
• سموم همچنین می تواند منشأ روده ای داشته باشد، مانند تجزیه محصولات متابولیسم شامل هورمون ها، سموم داخلی مانند باکتری های روده

هر دو منبع سموم می تواند منجر به ایجاد بار اضافه بر مکانیسم های سم زدایی داخلی بدن گردد. زمانی که این اتفاق رخ می دهد، این سموم که بیشتر محلول در چربی بوده و میل ترکیبی با بافت چربی دارند، نهایتأ در انبار چربی بدن ذخیره می شوند. این فرایند باعث رسوب بیشتر چربی و گسترش چاقی می گردد و یا در صورت کاهش وزن یا چربی، آزادسازی این سموم با عملکرد بدن تداخل کرده، باری بر کبد وارد نموده و حتی توانایی آن برای کاهش بیشتر چربی را تحت تأثیر قرار می دهد.

سموم متابولیسم بدن را تغییر داده،عملکرد اندوکرین را مختل می کنند،با عث آسیب به میتوکندری ( اندامک چربی سوز بدن ) شده، التهاب و استرس اکسیداتیو را افزایش می دهند،،هورمون های تیروئیدی را کاهش می دهند، ریتم شبانه روزی و سیستم عصبی را تغییر می دهند که در نهایت به چاقی می انجامد.

نتیجه گیری:

تمامی این موارد با مکانیسم های کلیدی کنترل وزن در بدن تداخل می کنند. با استفاده از یک رویکرد جامع کنترل چاقی، شامل ارزیابی و درمان، اثرات واسطه گری شده با سموم، می توان باعث مدیریت مؤثر تر چربی بدن و وزن گردید. انتخاب سبک زندگی ساده، همچنین سم زدایی دارویی، مواجهه با سموم را کاهش داده و حرکت و ازبین رفتن سموم ذخیره شده و خارجی را تقویت می کند.